Z okazji XXI edycji Dnia Sztuki Współczesnej, 9 października 2025 roku o godz. 18:00 we Włoskim Instytucie Kultury w Warszawie będzie miała miejsce inauguracja pierwszej w Polsce wystawy poświęconej dialogowi między polskim reżyserem Jerzym Grotowskim – kluczową postacią teatru XX wieku – a Arte Povera, nurtem włoskiej sztuki drugiej połowy XX wieku, który do dziś cieszy się międzynarodowym uznaniem.
Wystawa zatytułowana Arte Povera / Teatr ubogi, której kuratorką jest Ilaria Bernardi, ma na celu pogłębienie koncepcyjnych zbieżności pomiędzy radykalnym podejściem teatralnym Grotowskiego a poszukiwaniami artystów Arte Povera, oferując jednocześnie refleksję nad kulturowymi więzami między Włochami a Polską – krajami, w których te języki artystyczne się rozwinęły i utrwaliły.
Termin Arte Povera, ukuty przez krytyka Germano Celanta w 1967 roku, nawiązuje do przymiotnika „ubogi” z Teatru ubogiego, teoretyzowanego przez Grotowskiego. Arte Povera przejmuje z Teatru ubogiego przekonanie, że jedynym niezbędnym elementem na scenie jest „relacja z widzem w bezpośredniej, percepcyjnej komunii”. Aby to osiągnąć – pisze Grotowski – należy zlikwidować scenę, a zatem i oddzielenie od widowni i skupić się na ciele aktora i jego relacji z publicznością.
Na wystawie prezentowane są prace trzynastu artystów tradycyjnie zaliczanych przez Celanta do Arte Povera – Giovanni Anselmo, Alighiero Boetti, Pier Paolo Calzolari, Luciano Fabro, Jannis Kounellis, Mario Merz, Marisa Merz, Giulio Paolini, Pino Pascali, Giuseppe Penone, Michelangelo Pistoletto, Emilio Prini, Gilberto Zorio – ze szczególnym uwzględnieniem działań, gestów i interwencji, w których ciało artysty staje się głównym bohaterem. Podobnie jak w teatrze Grotowskiego, gdzie aktor stanowi centrum sceny, a jego ciało generuje wszystko, co niezbędne teatrowi.
Prezentowane dzieła obejmują wideo, fotografie i multiple – formy wyrazu, które można powielać, podobnie jak sztuki teatralne – co podkreśla głębokie powiązanie między performensem wizualnym a przedstawieniem scenicznym. Szczególne miejsce zajmuje Michelangelo Pistoletto, który w 1968 roku założył teatr Zoo, wyznaczając wyraźne połączenie między sztuką wizualną a teatrem.
Ilaria Bernardi to historyczka sztuki z wieloletnim doświadczeniem międzynarodowym i była współpracowniczka Germano Celanta. Wystawa Arte Povera / Teatr ubogi stanowi trzecią odsłonę cyklu ekspozycji poświęconych Arte Povera, promowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej Włoch: pierwsza odbyła się w 2023 roku w Wits Art Museum w Johannesburgu i koncentrowała się na ewolucji ruchu w latach 1967–1971. Druga miała miejsce w 2024 roku w Muzeum Narodowym w Bukareszcie i dzięki rumuńskiej marszandce Ileanie Sonnabend skupiono się na jej międzynarodowym rozpowszechnieniu.
Instytut Włoski w Warszawie
Otwarcie: 09.10.2025, godz. 18:00. Po wernisażu – vin d’honneur.
Wystawa czynna do 6.11.2025.
Nie można dokonać kilku rezerwacji przy użyciu tego samego adresu e-mail.
Zarezerwuj miejsce na wydarzenie
